گلابتون‌دوزی نوعی دوزندگی است که جنبه تزئینی دارد که در آن، نخ گلابتون به کار رفته باشد. بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی و آثار موجود، این شیوه رودوزی در ایران، مصر، یونان و روم باستان رواج داشته است. همچنین تحقیقات انجام شده روی نقش و نگارهای باقیمانده نشان می‌دهد، بر روی لباس‌های شاهان هخامنشی با ورقه‌های طلا دوخت تزئینی انجام می‌شده است. زری‌دوزی در سده‌های نخست اسلامی در ایران، به ویژه در دوره دیلیمان و سلجوقیان بیشتر به صورت دوخت جملات و عبارات به خط کوفی روی پارچه بود. در دوره ایلخانان زری‌دوزی برای آراستن خیمه‌ها معمول بود. بنابر وصف کلاویخو روی خیمه تیمور پارچه‌ای ابریشمی رنگارنگی آویزان بود که با نخ زر گلدوزی شده بودند. در دوره صفویه، شاه و درباریان و حتی خدمتگذاران آنان نیز لباس‌های ابریشمی زردوزی شده می‌پوشیدند. در این دوره انواع زردوزی و سیم‌دوزی روی ابریشم، ماهوت و چرم رواج داشت و میزان طلا در نخ‌های گلابتون به دو تا سه و در بعضی زری‌ها به پنج درصد نیز می‌رسیده است. زنان درباری در دوره قاجار برای تزئیین سردسته آستین‌های آرخالق از یراق و گلابتون‌دوزی استفاده می‌کردند. زنان اشراف اطراف چادرهای تیره خود را گلابتون‌دوزی و با حاشیه نقره‌ای تزئین می‌کردند. در حال حاضر گلابتون‌دوزی با الیاف طلا به هیچ وجه در ایران رایج نیست و گلابتون دوزان به جای استفاده از نخ طلا از نخ‌هایی که دارای روکش فلزی زرد یا سفید است و عمدتاً هم در کشور پاکستان تولید می‌شود، استفاده می‌کنند.
امروزه گلابتون‌دوزی یکی از سوغات قشم و هنری از دوخت‌های سنتی قشم است. در گلابتون دوزی نقش‌های قدیمی ایرانی مثل خطوط اسلیمی، نقش محراب، بته جقه و این گونه طرح‌ها دوخته می‌شود. نخ‌های به کار رفته در این نوع دوخت، زری و نقره است و موارد مصرف آن بر روی پاچه‌های شلوار، کناره‌های روسری و لباس‌های زنانه است. بیشتر گلابتون‌دوزان به نسبت نوعی نقش که قصد دوختن آن را دارند از پولک‌های پلاستیکی کوچکی که دارای لعاب رنگین است، استفاده می‌کنند. در پایان کار هم، محصول گلابتون‌دوزی شده را روی سطح همواری قرار می‌دهند و با وزنه‌ای شیشه‌ای یا نوعی گوش‌ماهی که صاف و صیقلی است بر آن می‌کوبند تا نقوش هم‌سطح و هماهنگ شود.
زری‌دوزی‌ها در دو دسته کلی قرار می‌گیرند: در گونه اول نخ‌های زری زمینه اصلی طرح را تشکیل می‌دهند، مانند ده‌یک دوزی، پته‌دوزی، شمسه‌دوزی، شرفه‌دوزی، ابریشم‌دوزی، کتیبه‌دوزی، شماره‌دوزی و نقده دوز. در نوع دوم از نخ زری برای گذاشتن رویال، نوار، یراق، قیطان، دانه، منجوق، و پولک روی زمینه اصلی استفاده می‌کنند، مانند یراق‌دوزی، ملیله‌دوزی، پیله‌دوزی، و تکه دوزی.
نقوشی که بیشتر در گلابتون‌دوزی و زری‌دوزی مورد استفاده قرار می‌گیرد عبارتند از پیچک ترنج، گل ساعتی، نقش محرابی، گل اسلیمی، گل ختایی، نقش بازوبندی، بته‌رومی، محرماتی یا ستونی، بته‌جقه‌ای، سروچه و گاهی تصاویر افراد. از این دوخت‌ها برای تزئین دمپایی شلوار، پیراهن، جلیقه، شلیته، چادر زنان، چاروق مردان و غیره به کار می‌رود. مرکز عمده این دوخت استان هرمزگان است و در اصفهان، فارس، کردستان، آذربایجان، کاشان، یزد، بوشهر، شوش و شوشتر نیز کم و بیش رواج دارد. در استان هرمزگان به ویژه در بندر لنگه، بندرعباس و میناب زنان بر این هنر تسلط دارند و برای تزئین شلوار، سرآستین، پیش‌سینه، دور یقه، پیراهن‌های زنانه، پرده دیوارکوب، کوسن و پشتی از آن استفاده می‌کنند. زری‌دوزی در بندرعباس بیشتر روی پارچه‌های
کرپ‌ناز و پلی‌استر کاربرد دارد. در قشم دوخت نوارهای بافته‌شده به صورت بادله (به هم پیوستن چند نوع نقش از نخ گلابتون که نقش بزرگ‌تر در وسط و نقش‌های کوچک‌تر در اطراف آن قرار دارند) و دوخت انواع نوارهای طلایی و نقره‌ای از قبیل شک، وتلی برای تزئین شلوار و پیراهن با عنوان زری‌دوزی رواج دارد.
در روستاهای شهرهای یاد شده جنوب کمتر خانواده‌ای را می‌توان یافت که زنان و دختران آن با هنر گلابتون‌دوزی آشنایی نداشته باشند. در کلیه مناطق استان هرمزگان و مخصوصاً میناب استفاده از شلوارهای زنانه با دمپایی زری‌دوزی شده مرسوم است. همچنین پیراهن‌های زنانه با سرآستین و پیش سینه و دور یقه گلابتون‌دوزی شده رواج دارد.
مرسوم این است که تولیدکنندگان پس از گرفتن سفارش ابتدا پارچه را که معمولاً از جنس کرپ‌ناز و شالمز یا پلی‌استر و رنگ‌های سبز، مشکی، زرد، آبی، فیروزه‌ای و نارنجی است بر مبنای الگوی مورد درخواست مشتری بریده و سپس با کاربن‌های رنگی، نقش درخواستی سفارش دهنده را روی آن کپی می کنند.
وسایل مورد نیاز در زری‌دوزی عبارتند از: قلاب، کم یا کمه (کارگاه: دو قطعه چوب دایره شکل کخ روی یکدیگر قرار می‌گیرند و قطر دایره بیرونی با یک پیچ کم و زیاد می‌شود)، پارچه، کاغذ پوستی، و گلابتون که پیشتر از جنس طلا و به اصطلاح عیاردار بود، اکنون نخ‌های روکش‌دار فلزی در رنگ‌های طلایی و نقره‌ای است.
ابتدا با کاغذ پوستی نقش را به روی پارچه مستقل می‌کنند. بعد پارچه را در کارگاه قرار می‌دهند و از اطراف کاملاً می‌کشند و با پیچ دستگاه آن را محکم می‌کنند. دوزنده دست چپ خود را پشت پارچه قرار می‌دهد و قلاب را با دست راست از روی پارچه به داخل فرو می‌برد و با دست چپ از پشت پارچه نخ را به شکل حلقه‌ای به نوک برجسته قلاب می‌آویزد و آن را از پارچه بیرون می‌کشد. با ادامه این کار، بخیه‌ای زنجیره‌ای به نام پیچ ایجاد می‌کند که بنیاد کار گلابتون‌دوزی است.