«آبشار رودمعجن» در روستای رودمعجن در 48 کیلومتری شمال غربی تربت حیدریه و در بخش بایگ در استان خراسان رضوی واقع شدهاست که به علت موقعیت جغرافیایی این منطقه و جادههای پرپیچ و خم و رودخانههای پرآب و آبشارهای بلند مورد توجه گردشگران قرار گرفتهاست. از تربت حیدریه تا بایگ حدود25 کیلومتر راه است و باید جاده کوهستانی و پیچ در پیچ را پیمود تا به روستا رسید. منطقه ییلاقی و آبشار زیبای رودمعجن، علاوه بر اینکه تعداد زیادی از شهروندان اهل تربت حیدریه را در ایام تعطیل به این منطقه میکشاند بلکه همه ساله در ایام نوروز و تابستان پذیرای مسافران و گردشگران از سراسر کشور است. این روستا از شمال با کدگن و گلبو، از شرق زرگ و بایگ و از جنوب شرق فدیهه و قلعه جوق، از غرب با حصار و نامق، از جنوب با ازغند همسایه است.
رود معجن در منطقه آب و هوایی معتدل قرار دارد و به جهت واقع شدن میان چند رشته کوه بلند، تابستانی خنک و زمستانی سرد دارد. اهالی نام روستا را «رُد مهجن» یا «روی مهجن» تلفظ میکنند. در اسناد باقی مانده از دوره قاجار غالباً به «رود مهجن» برمیخوریم. اما از دوره قاجار به بعد نام روستا به «رود معجن» تغییر پیدا کرد. روستا در میان درهای عمیق با کوههای بلند واقع شده است. در شمال روستا سه رشته کوه بلند قرار دارد که زمینهای کشاورزی و حاصلخیز در دو دشت پشت این رشته کوهها از غرب به شرق امتداد یافتهاست. این روستا از جمله معدود روستاهای خوش آب و هوای تربت حیدریه به حساب میآید و هرگاه نام رودمعجن بر زبان میآید چشمههای سرد، آب و هوای پاک، کوچه باغها و رودخانه پرآب میان تنگه های بلند و آبشارهای خروشان در ذهن تداعی میکند.
آبشار رود معجن با ارتفاع 28 متری، پدید آمده و از سلسله کوههای چهل تن در 54 کیلومتری غرب شهرستان سرچشمه گرفته که پس ازتشکیل آبشار وارد رودخانه حصارچه میشود. این آبشار یکی از چشم اندازهای طبیعی منطقه است که هر ساله به خصوص در فصل تابستان، گردشگران زیادی را به خود جلب میکند. برای رفتن به سمت آبشار، خودرو را باید در روستا گذاشت و پیاده به سمت آبشار به راه افتاد. راه رسیدن به آبشار در واقع همان مسیر رودخانه است که از وسط باغ های روستا میگذرد. در حین اینکه مسیر آبشار را پیاده طی میکنید با فضای شگفت انگیز و سرسبز با درختان متنوع و از میان سنگهای بزرگ و آبشارهای کوچک که در طول مسیر هستند، مواجه خواهید شد. با سرعت معمولی پیاده روی تا آبشار، حدود ۲۰ دقیقه راه است. آبشار به طرز اعجاب انگیزی، پای دیواره بلندی از صخره واقع است. انگار وسط دو کوه بزرگ را تراشیده اند و دالان بزرگی ساخته اند آبشار در انتهای این تنگه بلند و عظیم است. آبشار با چند تخته سنگ خیلی بزرگ احاطه شدهاست و محوطهای دور از آفتاب، برای آبشار فراهم کردهاست. آب از ارتفاع سی متری فرو میریزد و با چنان شدتی به زمین برخورد میکند که ذراتش مثل بخار به هوا برمیخیزد. صدای مهیب آبشار در تنگه میپیچد و صدا به صدا نمیرسد. در محل فرود آب، می توان به پشت آبشار رفت و آنجا ایستاد. چون آبشار یکی دو متر از دیواره جلوتر است و عبور از زیر ضربات سنگین آب بسیار وسوسه انگیز است. لازم است برای رفتن به آبشار حتما لباس اضافه با خود همراه داشته باشید چون کمتر کسی است که با شنیدن صدای آب، وسوسه رفتن زیر آبشار به ذهن او خطور نکند. اما دیدنیترین و جدیدترین نقطه این آبشار، غاری است که در پشت آبشار پیدا شدهاست.
ابشار رودمعجن به عنوان نخستین میراث طبیعی تربت حیدریه و تنها اثر طبیعی خراسان رضوی به شماره 683 در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسیده است.
همانطور که گفته شد به دلیل موقعیت جغرافیایی منطقه رودمعجن و واقع شدن در میان کوههای بلند، بهترین زمان سفر به این منطقه اوایل بهار تا پایان تابستان است و اگر قصد اقامت در این روستا را داشته باشید، چند اقامتگاه بومگردی توسط اهالی روستای رود معجن ساخته شده است که میتوان در آنجا اقامت کرد. این اقامتگاهها دارای اتاقهایی برای اقامت،تنور هیزمی و همچنین موزه مردم شناسی هستند.